Dansende mensen in de schemering.  Foto Kraft und Licht

Recap: How not to organise a rave


Hoe doe je dat; verantwoord een rave organiseren? Eind maart organiseerde Stichting N8BM A’DAM de Clubhouse sessie ‘How not to organise a rave’. Tinke Donkers, rave-organisator en één van de sprekers, schreef een verslag van deze sessie — inclusief tien doe-het-zelf tips. 


Gepubliceerd op 21 april 2021. Tekst Tinke Donkers

Dit artikel is geschreven op basis van de N8BM Clubhouse sessie ‘How not to organise a rave’ met Ferdgie Imambaks (Orphic), Isabelle Ho Kang You (Eerste Communie) en Tinke Donkers (Kraft und Licht).

De magie van de underground


Voordat de pandemie uitbrak stond de underground scene volop in bloei. Na een lange periode waarin er minder raves waren, begon deze scene sinds een jaar of twee juist weer te floreren.

Wat de magie van illegaliteit is? Het saamhorigheidsgevoel, de normen en waarden die je deelt, de gedeelde noodzaak om ergens samen te komen om het leven te vieren. Het is een podium voor beginnend talent. En ook: op raves kunnen gemarginaliseerde groepen veiliger en zonder veroordeeld te worden bij elkaar komen vanwege het ons-kent-ons-karakter.

Een illegale tegenhanger van clubs zul je in deze scene waarschijnlijk altijd wel houden. Zie het als dat huisfeestje toen je 15 was: de versie met je ouders thuis in de andere kamer en de versie zonder je ouders. Die tweede kende een vrijheid, geilheid en zucht naar experiment en ontwikkeling die de eerste nooit kon bieden.

De aantrekkingskracht van de underground heeft ertoe geleid dat alledrie de sprekers uiteindelijk zelf zijn begonnen met het organiseren van raves; met inmiddels een gevestigd concept en sterke achterban. Maar toen kwam COVID-19...


Rave in de openlucht. Foto Kraft und Licht

Raves tijdens corona


Wel of geen feest organiseren tijdens een pandemie? Een gewetenskwestie waar veel organisatoren voor stonden. In de media verschenen (terecht) kritische berichten over feesten die uit de hand liepen vanwege gevaarlijk hoge bezoekersaantallen en bijbehorende overlast. Maar het mag duidelijk zijn dat deze ‘raves’ niet uit onze koker kwamen. Geen van onze organisaties - Eerste Communie, Orphic en Kraft und Licht - heeft tijdens corona iets georganiseerd, omdat we het onverantwoord vonden.

Zo heb je als rave-organisator maar beperkt grip op de hoeveelheid mensen die op je evenement afkomt. En vanwege het vrije karakter op raves is de 1,5 meter afstand en het dragen van mondkapjes niet te handhaven. Daarnaast heerst er een bepaalde loyaliteit naar de nachtclubs, die al vanaf maart 2020 gedwongen dicht zijn. De beslissing om geen rave te organiseren was niet voor iedereen makkelijk. Een deel van de achterban heeft toch verwachtingen en intussen doken er overal andere raves op.

(Sociale) veiligheid


Opvallend was het aantal feesten van onervaren organisatoren die het niet zo nauw namen met de basisregels voor een veilige rave. Zo was er een nachtrave in een bos waarbij niet aan verlichting was gedacht en waren er feestjes waarbij de organisatie hun afval achterliet. Terwijl binnen de rave-community juist de regel geldt dat je de locatie opgeruimd achterlaat.

Wat ook niet meehielp is dat amateuristische organisaties de locatie van hun feest openbaar op social media zetten, waardoor zowel ongewenst publiek als de politie naar voorheen verborgen plekken werden gelokt. Veel feesten werden dan ook snel door de politie opgerold en een aantal bleek achteraf ook een brandhaard voor het virus. Eén locatie kwam met foto en al in de krant. Dit soort negatieve publiciteit heeft impact op de rave cultuur en het bijbehorende imago. Deze feesten hadden niks te maken met de rave scene van voor de pandemie.

Afgelopen zomer zag je ook het publiek dat op raves afkwam veranderen. Nieuw en onervaren publiek nam de overhand: bezoekers die de normen en waarden  van onze rave-community niet deelden en zich niet wisten te gedragen. Via rave-Whatsappgroepen werden ravelocaties gedeeld zonder te weten welke honderden andere chatgroepleden konden meelezen. ‘Beruchte’ locaties werden al snel plekken om te vermijden en de sociale veiligheid kwam onder druk te staan, met als dieptepunt een anti-homo-geweldsincident.


Dansende mensen in de openlucht.  Foto Eerste Communnie

Wanneer dan wel?


We willen het liefst weer terug naar een gezonde en bloeiende rave cultuur met de (ongeschreven) gedragsregels en sociale controle. Wie die organiseert maakt niet uit, zolang het maar goed gebeurt. De eerstvolgende raves moeten bedachtzaam worden aangepakt. Het is weer lente, de clubs zijn nog altijd dicht en het is onvermijdelijk dat de schaapjes bij mooi weer allemaal de wei in willen.

Wanneer gaan wij weer iets organiseren? Dat blijft een principekwestie waarover de organisaties van mening verschillen. Achter de clubs blijven staan, of toch een substituut bieden voor de achterban? Iets kleinschaligers organiseren om de eenzaamheid tegen te gaan? Als de zestigplussers gevaccineerd zijn? Of als iedereen (die wil) gevaccineerd is? Dat we allemaal in de startblokken staan en hopen dat het zo snel mogelijk weer kan, staat buiten kijf. Maar de komende weken en maanden zullen moeten uitwijzen hoe het loopt.

Komend seizoen ziet er natuurlijk anders uit dan vorig jaar: er wordt volop gevaccineerd, de testcapciteit is veel hoger en de sneltesten liggen in de supermarkt. Het veelbesproken ‘coronapaspoort’ (dat aantoont dat je gevaccineerd bent) en het tonen van een negatieve testuitslag zouden wellicht uitkomst kunnen bieden voor het organiseren van een veiligere rave. Maar geen van de organisaties gelooft dat dit het juiste pad is om te bewandelen.

How (not) to organise a rave?


We willen benadrukken dat feestjes organiseren tijdens een pandemie echt géén goed idee is. Maar als het dan straks wel weer kan: how (not) to organise a rave?

  1. Zie je bezoekers als community en zet hun veiligheid, gezondheid en plezier altijd voorop.
  2. Houd (zelf, of via je vrijwilligers) nauw contact met je bezoekers, maak een praatje met ze en houd mensen die onder invloed zijn een beetje in de gaten. Het helpt in ieder geval als je een crowd hebt waarin iedereen elkaar via via een béétje kent. Dan heb je meer sociale controle en vriendengroepen die op elkaar letten;
  3. Kies je locatie met zorg uit: groot genoeg, niet te dicht op een woonwijk, bereikbaar met je busje vol spullen en voor hulpdiensten;
  4. Als je nog nooit eerder een rave georganiseerd hebt, zorg ervoor dat je iemand aan je zijde hebt met ervaring om de organisatie en productie van je evenement aan te sturen (alle sprekers staan open voor berichtjes/DM’s van mensen die vragen hebben);
  5. Neem veiligheid serieus, minimaliseer  veiligheidsrisico's (zoals brand, drugs, (glas)verwonding, oververhitting) en let op de bereikbaarheid van de locatie en vluchtroutes. Zorg voor een brandblusser, EHBO kit en voldoende water (bijvoorbeeld in jerrycans);
  6. Productie tip: in Amsterdam biedt De Fik voor eerlijke prijzen en voorwaarden geluidsinstallatie, dj-apparatuur, lichten en elektriciteit;
  7. Organiseer geen rave als het je bedoeling is om er winst op te maken - dat kan zwaar tegenvallen en moet sowieso niet je uitgangspunt zijn;
  8. Zorg voor een sterk team dat op de dag zelf meehelpt;
  9. Laat de locatie schoon achter. Neem dus voldoende (= veel!) vuilniszakken mee en vergeet ook de wegwerphandschoentjes niet voor peuken en toiletpapier;
  10. Heb respect voor andere organisaties/feestjes. Het blijft een kwestie van geven en nemen, vaak is er grote overlap in publiek/doelgroep en niemand heeft er wat aan als er twee raves gaan strijden om dezelfde plek of datum.




Over de sprekers 


Isabelle Ho Kang You (Eerste Communie)
Isabelle kent zowel de commerciële als de illegale kant van de scene. Zij was er vanaf het eerste uur bij. Ze woonde het eerste ID&T feest bij, zag de elektronische muziek in de kinderschoenen staan en volgde diens groei op de voet: deze nieuwe stroming had haar hart gestolen. Tot de commercie het overnam. De leegte die ze toen voelde werd gevuld toen ze Berlijn voor het eerst ervaarde. Terug in Nederland organiseerde zij diverse clubconcepten, waaronder Kerk. Daar vond zij haar partners-in-crime. Vanuit een gedeeld gevoel van gemis ontstond de drive om dat gat te vullen, met Eerste Communie als resultaat.

Ferdgie Imambaks (Orphic)
Ferdgie begon een aantal jaar geleden als bezoeker van raves en ervaarde de saamhorigheid die daar heerste. Maar hij merkte ook dat hij iets miste: de muziek werd wat softer, terwijl hij (met vele anderen) de behoefte deelde aan de wat hardere technostijlen. Door mee te helpen op raves en door de mensen die hij daar leerde kennen vond hij zijn team en werd Orphic geboren.
Tinke Donkers (Kraft und Licht)
Tinke kwam zo’n tien jaar geleden voor het eerst in contact met de underground feestjes en merkte al snel dat ze meer wilde dan alleen bezoeker zijn. Ze begon bevriende organisatoren achter de schermen mee te helpen en koos een evenementenstudie. Tijdens haar stage bij een groot Amsterdams festival leerde ze de kneepjes van het vak van een tot in de puntjes uitgewerkte festivalproductie. Een studievriend werd haar businesspartner. Tijdens een illegaal feestje zeiden ze tegen elkaar: “dit kunnen wij ook”, en zo werd Kraft und Licht geboren.